کرم ساقه خوار برنج و نحوه مبارزه با آن

کرم ساقه خوار برنج مهمترین آفت مزارع در شمال کشور می باشد. که هر ساله خسارت زیادی را به کشاورزان وارد می کند.
پروانه ها اوایل اردیبهشت ظاهر می شوند و جمعیتشان در دهه دوم خرداد به اوج خود می رسد.
در این شبها اگر به چراغ های تیر برق نگاه کنید. در نزدیکی زمین های کشاورزی خیل عظیمی از پروانه ها را مشاهده خواهید کرد.
پروانه ها از غروب آفتاب تا ساعت ۱۰ شب فعالیت می کنند و در دسته های ۳ تا ۲۵۰ عددی روی برگ و سابقه برنج تخم ریزی می کنند.
لارو های ریز ابتدا از برگ های اطراف تغذیه می کنند. سپس وارد ساقه ها می شوند و بعد از یک ماه تغذیه به شفیره تبدیل شده و یک هفته بعد به پروانه های نسل دوم تبدیل می شوند.

نسل دوم این پروانه ها در کشت دوم فعالیت می کنند و زمستان خود را در بوته ها و ساقه های باقی ماننده برنج می گذرانند.
این آفت در شمال ایران ۲ تا ۳ نسل ادامه دارد.

علائم خسارت:

کرم ساقه خوار به ساقه برنج حمله می کند و محتویات داخل آن را خالی می کند.
به طور کلی خسارت کرم ساقه خوار نواری برنج را می توان به دو دسته تقسیم کرد.

1- جوانه مرکزی خشک شده: در شرایطی که گیاه جوان مورد حمله قرار می گیرد. برگ میانی آن زرد و خشک شده و گیاه از بین می رود.

2- خوشه های سفیده شده: اگر زمان حمله این کرم مصادف با خوشه دهی گیاه برنج باشد. در این صورت دانه ی برنج تشکیل نمی شود و خوشه ها سفید می شوند و از بین می روند.

در حملات شدید کرم های ساقه خوار وقتی دانه های برنج تشکیل شده است. شاهد خم شدن ساقه ها و سفید شدن خوشه ها به صورت مداوم هستیم. به طوریکه تمام قسمت های آسیب دیده زمین گیاه روی زمین به اصطلاح فرش می شود.
خسارتی که در این شرایط به محصول نهایی وارد می شود به شدت بالاست.

روش های مبارزه با کرم ها:

قبلا خوشه طلا در مقاله روش مبارزه زراعی با آفات برنج در مورد آفات برنج به طور کلی صحبت کرد. که می توانید مطالعه بفرمایید.
در این قسمت می خواهیم به صورت تخصصی نحوه مبارزه با کرم های ساقه خوار برنج را برای شما تشریح کنیم.

1- کنترل بیولوژیک: دو بار رهاسازی زنبور تریکوگراما برای هر نسل, در هر بار به تعداد ۱۲۰ تریکوکارت در هکتار انجام شود.

الف- رهاسازی اول: پیش از اوج پرواز پروانه های ساقه خوار در هر نسل
ب- رهاسازی دوم: اوج پرواز پروانه های در هر نسل

2- کنترل فیزیکی: در طول فصل زراعی تله های نوری و تشت مواد شوینده زیر این تله ها قرار داده می شود.
الف- فرمون اخلال در جفت گیری: قبل از ظهور پروانه ها در فصل زراعی حدود ۴۰ گرم ماده موثر در هکتار ( ۱۰۰ عدد فرمون در هر هکتار روی قیم چوبی ) نصب شود.

3- مبارزه مکانیکی: در طول فصل زراعی پنجه های آلوده و برگ های حاوی دستجات تخم ساقه خوار حذف شود.

4- کنترل شیمیایی: در زمان خروج بیشترین تعداد لارو ها مبارزه شیمیایی انجام می شود.

بدین منظور می توان از فرآورده های تجاری گرانول های دیازینون, کارتاپ, فیپرونیل در سطح مزرعه استفاده شود.
در زمان استفاده از گرانول باید ورودی و خروجی آب مزرعه بسته باشد و سطح آب باید در حدود ۷ سانتی متر باشد.
نکته: در مزارعی که مشکل کمبود آب دارند می توانند از آفتکش های دیازینون امولسیون ۶۰ درصد مایع به کمک سمپاش های موتوری استفاده کرد.

استفاده از روش های شیمیایی بجز در مواردی که مزرعه در خطر شدید حملات قرار گرفته است. توصیه نمی شود.
همیشه توصیه می شود از ۳ روش اول برای حذف این آفات استفاده شود تا محصول نهایی از نظر میزان سم در وضعیت مطلوبی باشد.

خوشه طلا با رعایت موارد بالا همواره در تلاش هست که کاربرانی که خرید برنج را انجام می دهند آسودگی خاطر داشته باشند. تا محصول نهایی از نظر سطح استفاده از آفتکش ها در مرتبه پایینی باشد.