روی و نقش آن در گیاه برنج

روی یکی از عناصر ضروری و مورد نیاز گیاه برنج است. که پس از ازت، فسفر و پتاسیم باعث محدودیت در عملکرد برنج می گردد.
روی در بسیاری از سیستمهای آنزیمی گیاه نقش کاتالیزوری، فعال کننده یا ساختمانی دارد. و در ساختن و تجزیه شدن پروتئین ها در گیاه نیز دخیل است.

کمبود روی عموما در اراضی ماندابی، باتلاقی، قلیایی، بافت سبک و اراضی که کود فسفاته بیش از حد مصرف شده باشد مشاهده می شود.
بنابراین می توان این استنباط کرد که سطح وسیعی از شالیزارها در مناطق شمالی کشور دارای کمبود روی باشند.

کمبود روی:

علائم کمبود روی عموما از ۲ تا ۳ هفته پس از نشا بروز می نماید. در ظاهر بصورت رنگ باختن و به رنگ سفید در آمدن اطراف رگبرگ اصلی برگهای تازه باز شده (برگهای جوان) بروز می نماید. که بر روی برگهای مسن تر هم نقاط قهوه ای بوجود آمده که لکه ها به مرور زمان بزرگتر و بهم پیوسته و به رنگ قهوه ای یکپارچه می دهد. ریشه ها قهوه ای تیره و سیاه شده و می پوسند.

چگونه گیاه برنج روی را بهتر جذب کند؟

برای جذب بهتر روی موجود در خاک و برطرف کردن عوامل نارسایی اقدامات زیر ضروریست:

1- زهکشی مزارع: حفر کانالهای عمیق و مناسب جهت خارج کردن ابهای اضافی به بیرون مزرعه.

2- تعویض خاک: اضافه کردن خاک و شن و گل ولای بستر رودخانه در زمین قبل نشا

3- جلوگیری از زیاد بهم خوردن آب و خاک: هرچه آماده سازی زیادتر انجام گیرد (بیش از حدمعمول) ذرات خاک ریزتر شده و در نتیجه نفوذ پذیری خاک کمتر میگردد. با کم شدن نفوذپذیری خاک گازهای زیان آور در اطراف ریشه تجمع می کنند و در نتیجه باعث صدمه بیشتر گیاه می گردند.

4– عدم مصرف زیاد کود فسفاته و ازته: خصوصا کود فسفاته قبل نشا.سعی شود بیشتر کود فسفاته و ازته در زمان وجین مصرف گردد.

5- در موقع نشاکاری مزرعه بدون آب باشد: نبود آب در موقع نشا سبب می شود که در اثر حرکت نشاگرها گازها بهتر از مزرعه متصاعد گردد.

6- تهویه لازم و به موقع انجام گیرد: اولین تهویه ۱۰ تا ۱۲ روز بعد از نشا بوده که باید مزرعه بمدت ۱ یا ۲ روز بدون آب باشد. وجین زودتر شده و در موقع وجین زمین بدون آب باشد.

7- زود نشا کردن: در اینگونه اراضی نشا قبل از گرم شدن هوا باید صورت گیرد.

8- کف بر کردن مزرعه:هرچه بقایای گیاهی کمتر باشد در بهار این مشکل کمتر خواهد شد.

9- خشک کردن به موقع: مزرعه را باید در پاییز و زمستان به طور کامل خشک کرد.

پیشگیری و معالجه کمبود روی در گیاه:

استفاده از ترکیبات مختلف روی (سولفت روی، اکسید روی، فوسین روی و…..) در پیشگیری و معالجه بیماری بسیار موثر است.
برای پیشگیری و درمان می توان اقدامات زیر را انجام داد.

1- مخلوط سولفات روی با خاک جعبه نشا بمقدار ۱۵ تا ۲۵ گرم برای هر جعبه (در نشا مکانیزه)

2- کود پاشی سولفات روی در مزرعه همراه با کود پایه

3- محلول پاشی در مزرعه در ۱۰ تا ۱۵ روز بعد از نشا

4- بکار گیری استارتر روی یکی از روش های موثر و کارآمد در تامین روی گیاه می باشد. در این روش اکسید یا سولفات روی را به نسبت ۴درصد (۴گیلو اکسید روی یا سولفات روی را در ۱۰۰ لیتر آب حل گردد محلول ۴درصد بدست می آید) در آب حل کرده. سپس ریشه نشا را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آن نگهداری کرده سپس نشا میکنیم.در صورت کوچک بودن سطح شالیزار می توان از چند تشت استفاده کرد.در صورت بزرگ بودن زمین بهتر است از کرت پلاستیکی استفاده کرد.
نایلون به طول۲ در۳ را در اطراف خزانه پهن کرده و دور آن را با گل مرز گرفته و محلول ۴درصد را در آن ریخته و ریشه های گیاه که گل داشته باشد بمدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آن نگهداری کنیم. این روش در تامین روی بسیار موثر است.

با رعایت موارد بالا تا حد بسیار زیادی می توانید از این مشکل جلوگیری کنید.
اگر سوالی درباره مشکل روی در زمین کشاورزی خود دارید حتما با کارشناسان خوشه طلا مکاتبه کنید.