بطور کلی روند تغییرات سطح زیر کشت اراضی شالیزاری کشور طی سالهای ۱۳۷۲ لغایت ۱۳۸۱ (به غیر از سالهای استثنایی ۷۵ ،۷۷ و۸۱) به دلیل نامساعد بودن شرایط جوی یا آب و هوایی روند نزولی داشته، زیرا افزایش سطح زیر کشت برنج نیازمند تامین آب مطمئن، اراضی مناسب کشت و برخی از عوامل دیگر می باشد. که مهیا نمودن آن در کشور به سهولت انجام نمی گردد.
اگر به منحنی تغییرات سطح زیر کشت برنج طی ده سال اخیر توجه نماییم یک روند تقریبا یکنواخت یا نوسانات بسیار کم و محدود مواجه خواهیم شد و کماکان حدود ۵۴۰ تا۶۲۰ هزار هکتار در نوسان می باشد.
به طور کلی با توجه به اینکه افزایش سطح زیر کشت اراضی شالیزاری کشور به دلیل عدم تامین آب کافی دچار محدودیت است،
افزایش تولید و متوسط عملکرد برنج نیز در گرو عوامل مختلفی از قبیل شرایط مساعد جوی، تامین آب مطمئن مورد نیاز اراضی، حمایت و تقویت همه جانبه دولت از کاشت ارقام پرمحصول و سایر عوامل موثر می باشد.
طی سالهای ۱۳۷۹تا۱۳۸۱باحمایت نسبی دولت از ارقام پرمحصول برنج و اعلام به موقع قیمت خرید تضمینی و انجام خرید قابل قبول و مناسب از کشاورزان، روند افزایشی تولید و عملکرد در آن مشخص و بارز می باشد.
ضمناًبروز خشکسالی و اثرات آن طی سالهای ۱۳۷۸-۱۳۸۰ نیز نقش موثر و بسزائی در روند نزولی سطح زیر کشت و تولید برنج کشور داشته است.
در سال ۱۳۸۱ این روند نزولی با شرایط مساعد جوی و بارش باران های قابل توجه تا حدودی جبران و افزایش روند تولید در این سال مشهود بوده،که تاثیر افزایش سطح،تولید و عملکرد برنج در استانهای برنج خیز کشور را در بر داشته است.
استان مازندران به عنوان عمده ترین تولید کننده برنج کشور با ۳۶درصد سطح زیر کشت و ۴۳ درصد از کل تولید کشور و استان گیلان با ۳۴ درصد از سطح و ۳۰ درصد از کل تولید کشور در رده دوم و همچنین استان فارس (۹ درصد سطح و ۸ درصد تولید)،
استان خوزستان با (۸درصد سطح و ۶ درصد تولید)، گلستان با۷درصد سطح و ۵ درصد تولید) و سایر استانهای برنج خیز کشور با ۷ درصد سطح زیر کشت اراضی شالیزاری و ۵ درصد از کل تولید کشور در ردهای بعدی قرار دارند.